Op de kwekerij 2: het vermeerderen van fruitbomen (enten)
Appels, peren en de entmethode
Kun je appels met peren vergelijken? Op het gebied van enten wel! Want enten doe je bij appels en peren op dezelfde manier. Half februari zijn we gestart met het enten van fruitbomen. Na de appels en peren volgen ook andere fruitboomsoorten.
Bij enten zet je een bovenstam (griffel of ent) op een bewortelde onderstam. De onderstam wordt ingesneden, de bovenstam wordt tot een punt gesneden. Dan wordt de bovenstam in de onderstam geschoven, dichtgedrukt en vervolgens omwikkeld en beschermd met bio-afbreekbare tape. De top van de bovenstam wordt in de entwas gedoopt tegen uitdrogen. De geënte stammen worden tijdelijk ingekuild in bakken en in de maand april in de volle grond gezet. Over twee jaar zijn ze uitgegroeid tot kleine fruitbomen en kun je ze hier kopen.
Enten is een techniek die wel enige oefening nodig heeft. Ben je benieuwd waarom we deze ingewikkelde en arbeidsintensieve methode toepassen? Want het vermeerderen van bomen en struiken kan op verschillende manieren.
Vermeerderen via zaad is generatief of geslachtelijk. Hiervoor is bestuiving van bloemen nodig. Mannelijk stuifmeel komt terecht op een vrouwelijk stamper. Dan vindt bevruchting plaats en ontstaan er vruchten met zaden. De bomen en struiken die opgroeien uit deze zaden kunnen sterk variëren in eigenschappen. Voor een kweker is dat niet handig, want je kunt niet garanderen wat je verkoopt. Bij enten en stekken ligt dit anders.
Het vermeerderen via enten en stekken noem je vegetatieve of ongeslachtelijke vermeerdering. Dit levert nieuwe bomen en struiken op met precies dezelfde eigenschappen als de moederplant. En dat is wat de kweker wenst; je weet precies welke soort met welke eigenschappen je in huis hebt.
Sommige bomen en struiken laten zich gemakkelijk vermeerderen door stekken. Een eenjarige tak wordt in de grond gezet en groeit uit tot een nieuwe struik of boom. Dit gebeurt vooral met bessenstruiken zoals rode bes, zwarte bes en kruisbes, maar werkt bijvoorbeeld met vijgen of wilgen ook heel goed.
Andere struiken en bomen doen dit minder goed. Dan is enten een mooi alternatief. Een bovenstam van een lekkere fruitsoort wordt gecombineerd met een onderstam die makkelijk wortelt en goed groeit. Dit gebeurt bijvoorbeeld met appel, peer, kweepeer, nashipeer, pruim, kers, abrikoos, kastanje en walnoot.
Begin 2024 hebben wij zo’n 15.000 fruitbomen geënt of ‘gezet’. Deze gaan in het voorjaar, eind april cq. begin mei de grond in. Tegen die tijd zullen we delen hoe het proces verder verlopen is!
Heb je vragen? Kom gerust eens kijken hoe dit allemaal in z’n werk gaat.
